Новости компьютеров и смартфонов

Бaлaлaр&#1171a aрнaл&#1171aн с&#1199т &#1179oспaсын &#1257ндірeтіндeр, жaрнaмaсындa oны&#1187 с&#1241бигe aрнaйы жaсaл&#1171aнын ж&#1241нe бaлaлaрды&#1187 иммунитeтін к&#1199шeйтeтін бифидoбaктeриялaр мeн физикaлы&#1179 ж&#1241нe псиxикaлы&#1179 жeтілуін &#1179aмтaмaсыз eтeтін зaттaр бaр дeп сeндірeді. &#1240ринe, &#1179aндaйдa бір жa&#1171дaйлaрмeн aнa бaлaсын eмізe aлмaсa, с&#1199т &#1179oспaлaры тaптырмaйтын жoл. &#1178aз&#1200МУ бaлaлaр ж&#1201&#1179пaлы aурулaр кaфeдрaсыны&#1187 дoцeнті Мaринa Гoлoвeнкoны&#1187 айтуынша, баланы емізу немесе емізбеуге &#1179атысты тал&#1179ы &#1241лі де жал&#1171асып жатыр. Жо&#1171ары д&#1241режелі д&#1241рігер Tengrinews.kz тілшісіне баланы таби&#1171и ж&#1241не жасанды жолмен тама&#1179тандыруды&#1187 ара-жігін ашып айтып берді. 

«&#1178о&#1171амда &#1179осымша та&#1171ам&#1171а с&#1199йеніп, ма&#1187ызды себепсіз баланы &#1201за&#1179 уа&#1179ыт бойы емізгісі келмейтін, тіпті м&#1199лде емізбейтін аналар жиі болмаса да, амал не, кездеседі. Біра&#1179 баланы емізу е&#1187 алдымен ана&#1171а ма&#1187ызды», — дейді Марина Валерьевна. 

«Баланы емізу немесе емізбеуге &#1179атысты дискуссия &#1241лі жал&#1171асып жатса да, &#1179азіргі та&#1187да емізуге &#1179атысты деректер к&#1257бірек. Ол е&#1187 алдымен ана денсаулы&#1171ы &#1199шін ма&#1187ызды. Жариялан&#1171ан зерттеу н&#1241тижелеріне с&#1199йенсек, баланы толы&#1179&#1179анды емізетін ананы&#1187 одан бас тартатындар&#1171а &#1179ара&#1171анда с&#1199т безі обырына шалды&#1171у &#1179аупі азыра&#1179 екен. Баланы не&#1171&#1201рлым &#1201за&#1179 емізсе, ол осы дертті&#1187 алдын алу шарасы болып саналады. Біра&#1179 бала &#1199шін ал&#1171аш&#1179ы бір-бір жарым жыл &#1171ана емізу ма&#1187ызды», — дейді д&#1241рігер. 

Головенконы&#1187 айтуынша, ана с&#1199тімен &#1257скен баланы т&#1241рбиелеу о&#1187ай, себебі олар эмоционалды психикалы&#1179 т&#1201р&#1171ыдан анасына жа&#1179ын келеді. 

«Баланы &#1201за&#1179 уа&#1179ыт бойы емізсе, анасымен тере&#1187 психикалы&#1179 байланыс орнайды. Олар анасына &#1257те &#1179атты эмоционалды байлаулы ж&#1241не м&#1201ндай баланы т&#1241рбиелеу о&#1187ай. Себебі олар эмоционалды психикалы&#1179 т&#1201р&#1171ыдан тілал&#1171ыш келеді», — дейді д&#1241рігер. 

© pixabay.com

«Бала емізу — с&#1241биді&#1187 аман &#1179алуы &#1199шін таби&#1171атты&#1187 ойлап тап&#1179ан механизмі. Себебі ана с&#1199тінде с&#1241биді&#1187 &#1257сіп-жетілуіне арнал&#1171ан барлы&#1179 &#1179&#1201нарлы н&#1241рсе болады. Біра&#1179 оны&#1187 максимал та&#1171амды&#1179 &#1179&#1201ндылы&#1171ы 7 айдан кейін &#1257згере бастайды. С&#1199т &#1179&#1201рамында&#1171ы темір, а&#1179уыз ж&#1241не бас&#1179а негізгі &#1179&#1201рамдас б&#1257ліктерді&#1187 м&#1257лшері біртіндеп азая береді. Сол себептен 6 айдан бастап бала&#1171а &#1179&#1201рамында т&#1199рлі д&#1241румені бар &#1179осымша та&#1171ам беру ке&#1187ес етіледі. Ол с&#1241би а&#1171засында тапшы компоненттерді толтыру&#1171а к&#1257мектеседі», — дейді Марина Валерьевна.

Алайда д&#1241рігер &#1179осымша та&#1171амдарды&#1187 т&#1199р-т&#1199рі шы&#1171ып жатса да, олар ана с&#1199тін толы&#1179&#1179анды алмастыра алмайтынын, себебі онда дайын антиденелер болатынын айтады. 

«Баланы вирус, бактериядан ж&#1241не бас&#1179а да аурулардан &#1179ор&#1171айтын антидене тек ана с&#1199тінде болады. Себебі антиденені ана &#1201за&#1179 уа&#1179ыт бойы &#1257зі &#1179алыптастыр&#1171ан. Ол — таби&#1171и &#1179ор&#1171аныс. Отыз жылдан аса уа&#1179ыт б&#1201рын Америкада &#1171алымдар зерттеу ж&#1199ргізген. Онда т&#1199рмеде отыр&#1171ан адамдарды&#1187 анасын емген-ембегенін аны&#1179та&#1171ан. Н&#1241тижесінде оларды&#1187 к&#1257бі ана с&#1199тінен айырыл&#1171ан болып шы&#1179&#1179ан. Осы&#1171ан &#1179арап адамны&#1187 психологиялы&#1179 т&#1201р&#1171ысынан бала емізуді&#1187 ма&#1187ызды екенін айту&#1171а болады», — дейді маман.

«Ана с&#1199ті бала &#1179&#1201рал&#1171ан генетикалы&#1179 материалды&#1187 &#1257зі. Сол себепті одан аллергиялы&#1179 реакция туындамауы керек, &#1241рине егер ана &#1257зі оны тудыратын та&#1171ам жемесе. Ал сиыр а&#1179уызынан жасалатын &#1179оспадан балада жиі а&#1171заны&#1187 тітіркенуі мен ол та&#1171ам&#1171а т&#1257збеушілік болып т&#1201рады. &#1178андайда бір себептермен ана бала&#1171а жасанды &#1179оспа беруге м&#1241жб&#1199р болса, бала &#1179алыпты дамиды. Біра&#1179 оларды&#1187 иммунды ж&#1199йесі а&#1179ырын &#1179алыптасады ж&#1241не олар т&#1199рлі вирус пен ж&#1201&#1179палы ауру&#1171а шалды&#1179&#1179ыш келеді. Зерттеу бойынша, ембеген бала таби&#1171и жолмен тама&#1179танатын бала&#1171а &#1179ара&#1171анда 4-8 есе к&#1257бірек ішек ауруына шалды&#1171у&#1171а бейім екен. Сонымен &#1179атар, б&#1201л балалар ЖРВИ (жедел респираторлы вирусты&#1179 инфекциялар), т&#1199рлі аллергиялы&#1179 аурудан бастап тыныс демікпесіне дейін шалды&#1171у&#1171а бейім келеді», — деп &#1179осты жо&#1171ары д&#1241режелі д&#1241рігер. 

Головенконы&#1187 айтуынша, бала &#1199шін ана с&#1199тінен де ма&#1187ызды н&#1241рсе бар. 

«С&#1241би ту&#1171аннан кейін е&#1187 керегі — ана с&#1199ті емес, уыз десе болады. Ол анада босан&#1171аннан кейінгі ал&#1171аш&#1179ы к&#1199ндері пайда болатын с&#1201йы&#1179ты&#1179. Оны&#1187 &#1179&#1201рамында &#1179ор&#1171аныш антиденені&#1187 максимал м&#1257лшері болады. Уыз с&#1241биді&#1187 тыныс алу жолдары мен ішек жолыны&#1187 шырышты &#1179абы&#1171ын &#1179аптайды. Сол себептен халы&#1179аралы&#1179 &#1201сыныс бойынша бала туа салып міндетті т&#1199рде емуі керек. Сырт к&#1257зге жай &#1171ана с&#1201йы&#1179ты&#1179 болып к&#1257рінгенмен, уызды жо&#1171алтып алмау &#1257те ма&#1187ызды», — дейді ол.

© pixabay.com

&#1240рине ана с&#1199ті бала &#1199шін &#1257те ма&#1187ызды. Алайда алматылы&#1179 терапевт-кардиолог Лейла Оспанованы&#1187 айтуынша, &#1241р бала&#1171а жеке к&#1199тім керек. Кейде ана денсаулы&#1171ында&#1171ы а&#1179ау с&#1199т ар&#1179ылы бала&#1171а кері &#1241серін тигізуі м&#1199мкін екен. 

«Мысалы &#1179аназды&#1179пен ауыратын ана бала жа&#1171дайын одан &#1241рі &#1179иындатуы м&#1199мкін. М&#1201ндай жа&#1171дайда д&#1241рігерлер &#1179осымша с&#1199т &#1179оспаларын беруді &#1201сынады. Себебі &#1179аназды&#1179 с&#1241биді&#1187 а&#1179ыл-ой кемістігіне &#1241келеді. Е&#1187 &#1179ор&#1179ыныштысы, ол ерте кезе&#1187де басталмайды, бала 19 жас&#1179а келгеннен кейін &#1171ана ауру белгілері бай&#1179ала бастайды. Сонымен &#1179атар, &#1179аназды&#1179 &#1201рпа&#1179тан-&#1201рпа&#1179&#1179а жал&#1171асады. Сол себепті д&#1241рігерлер ж&#1199ктілік кезінде оны емдеуге ке&#1187ес береді. &#1178аназды&#1179 та к&#1257п жа&#1171дайда бала емізу &#1201за&#1179ты&#1171ына &#1241сер етеді», — дейді д&#1241рігер. 

С&#1241биді&#1187 тама&#1179тануы оны&#1187 салма&#1179 жинауына байланысты екен. Бала д&#1241рігерлері оны ай сайын &#1257лшеп, &#1179ада&#1171алап отырады. Лейла Оспанованы&#1187 айтуынша, бала жиі мазасызданып, емшек с&#1201рап жылай берсе к&#1257п жа&#1171дайда ол ана с&#1199тіне тоймауы м&#1199мкін. Ондай жа&#1171дайда бірте-бірте &#1179осымша та&#1171амды &#1179олдану&#1171а болады.

«Кейде бала ту&#1171аннан кейінгі ал&#1171аш&#1179ы айда ана с&#1199тіне тоймайды. Оны&#1187 т&#1199рлі себебі бар, анадан с&#1199т &#1179ашады немесе емшегі д&#1201рыс дамыма&#1171ан болып шы&#1171ады. Б&#1241лкім ана ауыратын шы&#1171ар, я болмаса ота жасал&#1171ан болуы м&#1199мкін. Б&#1201л &#1179иынды&#1179ты&#1187 шешімін &#1179осымша с&#1199т &#1179оспасынан табу&#1171а болады, біра&#1179 баланы &#1201за&#1179 уа&#1179ыт бойы т&#1201ра&#1179ты емізу оны&#1187 денсаулы&#1171ына пайдалыра&#1179. Біра&#1179 ол &#1199ш жастан ары созылмауы тиіс, себебі одан ары бас&#1179а да &#1179иынды&#1179тар туындауы &#1241бден м&#1199мкін», — дейді ол. 

«Жасанды с&#1199т баланы&#1187 иммунитеті мен ас &#1179орыту ж&#1199йесіне ж&#1241не а&#1179ыл-ойыны&#1187 дамуына &#1179алай &#1241сер етеді?» деген с&#1201ра&#1179&#1179а д&#1241рігер Лейла Оспанова таби&#1171и ж&#1241не жасанды с&#1199тті&#1187 &#1199лкен айырмашылы&#1171ы аны&#1179талма&#1171ан дейді. 

«Б&#1201л с&#1201ра&#1179ты д&#1201рыс т&#1199сіну &#1179ажет. Балада антидене жетіспегенде оны&#1187 иммунды&#1179 ж&#1199йесі &#1241лсірейді. Ал антидене ана с&#1199тімен келеді. Баланы&#1187 ас &#1179орыту ж&#1199йесіндегі &#1179иынды&#1179тар тек &#1179осымша с&#1199тті&#1187 сапасыз болуынан туындайды. Сонды&#1179тан оны жеке &#1179ада&#1171алау керек. А&#1179ыл-ойды&#1187 дамуына да жасанды с&#1199т кері &#1241серін тигізбейді, м&#1201нда &#1199лкен айырмашылы&#1179 аны&#1179талма&#1171ан. Десе де д&#1241рігерлер баланы&#1187 иммунды&#1179 ж&#1199йесін к&#1199шейту &#1199шін оны емізуге ке&#1187ес береді», — дейді Лейла Оспанова.